Prof. Dr. Faruk Öztürk

Konjonktivit

KONJONKTİVİT (KIRMIZI GÖZ HASTALIĞI) NEDİR?

Diyabetik Retinopati Tedavisi

Retinada kanama, ödem gelişmesi durumunda daha yakın aralıklarla takip, flöresin anjiografisi ve optik koherens tomografisi ile incelemeler gereken hastalarda göz içine ilaç enjeksiyonu ve veya lazer tedavisi gerekli olabilir.

Adenoviral konjonktivit (göz nezlesi) nedir?

Göz nezlesi veya konjonktivit göz yüzeyini örten konjonktiva adı verilen zar tabakanın enfeksiyonudur. En sık kırmızı göz nedeni olan konjonktivitler içinde adenoviral konjonktivit, en bulaşıcı, en uzun süreli ve şiddetli seyreden tipidir.

Adenovirüs, bir tür DNA virüstür. Bu virüsle en sık görülen enfeksiyonlar arasında göz enfeksiyonları (konjonktivit),boğaz enfeksiyonları (tonsillit, faringit),ve solunum yolu enfeksiyonları yer almaktadır.

Adenoviral konjonktivitin belirtileri nelerdir?

Gözde birdenbire başlayan göz kapaklarda şişme, belirgin kızarıklık, gözün konjonktiva tabasında kızarıklık ve ödem, yanma, batma, çapaklanma, sulanma ağrı, ışık hassasiyeti, görme bulanıklığı gibi belirtilerle ortaya çıkar.

Beraberinde kulak önü lenf bezlerinde şişme görülebilir. Önce bir gözde belirtiler görülür, takip eden 1-2 gün içinde diğer gözde belirtiler ortaya çıkar. Virüs tipine ve kişinin vücut direncine bağlı olarak daha ağır tablolar oluşabilir.

Adenovirus konjonktivit enfeksiyonlarının belirtilerinin süresi, kişinin bağışıklık durumu, enfeksiyonun şiddeti ve tedavinin etkinliğine bağlıdır. Çoğu hastada adenoviral konjonktivit 1 hafta- 10 gün içinde düzelir. Ağır enfeksiyonlar veya komplikasyonlar durumunda belirtiler daha uzun sürebilir ve bir doktora başvurmak gerekebilir.

Böyle durumlarda antiviral ve antibiyotikli damlalar hastalığın iyileşmesini ve hastanın şikayetlerinin rahatlamasını sağlar. Eğer gözünüzde adenoviral konjonktivit belirtileri özellikle görme bulanıklığı varsa hemen göz doktoruna başvurmanız önerilir. Çünkü erken tedavi, daha ciddi problemlerin önlenmesini sağlar.

Belirtilerin başlamasından 7-10 gün sonra, göz nezlesi (Adenoviral Konjonktivit) geçirenlerin %30-80’inde gözün şeffaf (kornea) tabakasında beyaz benek şeklinde lekeler, bazen de derin keratit (kornea iltihabı) oluşabilir. Bu lekeler bulanık görme ve ışık hassasiyetine neden olur. Bu lekeler birkaç hafta içinde geçebileceği gibi, daha yoğun olursa belirgin görme azlığına neden olur, azalmaları kaybolmaları aylar hatta yıllar alabilir.

Gözünüzde adenoviral konjonktivite bağlı görme azlığı ve kornea problemleri yaşıyorsanız vakit kaybetmeden göz doktoruna başvurmanız uygun tedaviyle daha ciddi problemlerin ve görme kaybının önlenebilmesini sağlar.

Adenoviral konjonktivit tanısı nasıl konulur?

Göz nezlesi tanısı genellikle herhangi bir test yapmaya gerek duyulmadan muayenedeki belirtilere dayanarak göz doktoru tarafından konur.

Adenoviral konjonktivit (göz nezlesi), genellikle kış ve bahar aylarında salgınlar şeklinde görülür. Adenoviral konjonktivit en sık insanların yakın temasda olduğu yerlere yerlerde görülür. En sık görüldüğü alanlar okul, çocuk yuvaları, askeri kışla, kalabalık iş yerleri, hastaneler ve yüzme havuzlarıdır.

Adenoviral konjonktivit nasıl yayılır?

Adenoviral konjonktivitin çok kolay bir şekilde yayılma nedeni, virüsün bulaştığı yüzeylerde haftalarca kalabilmesi nedeniyle insanlara bulaşma ihtimalinin artması, havadan bulaşabilmesi ve virüse yakalanan kişinin belirti vermeden önce virüsü yaymaya başlamasıdır.

Bulaşma, solunum ve göz salgılarıyla temas yoluyla olur. Virüs, çatal kaşık, havlu gibi eşyaların ortak kullanımıyla bulaşabilir. Virüsle temas sonrası yaklaşık 1 hafta 10 gün sonra enfeksiyon belirtileri başlar. Takip eden 2 hafta boyunca, kişinin virüs bulaştırıcılığı devam eder.

Adenoviral konjonktivitin bulaşması nasıl önlenir?

Göz nezlesi (Adenoviral konjonktivit) çok bulaşıcı bir hastalıktır. Adenoviral konjonktivitin bulaşmasını önlenmek için:

  1. Hijyen kurallarına uymak ve enfekte olmuş elleri sık sık yıkamak önemlidir.
  2. Hasta olduğunuz takdirde gözlerinize dokunmaktan ve hastalığı başka kişilere bulaştırmamak için hastalık geçene kadar yakın temasdan kaçınmak gerekir.
  3. Havlu, çatal, kaşık ve göz kozmetiklerinin başkalarıyla paylaşılmaması, bunlarda virüs taşıyabileceği çok önemlidir.
  4. Sık ve ortak kullanılan yüzeylerin dezenfeksiyonu virusun yayılması önlenebilir.
  5. Adenoviral konjonktivit geçiriyorsanız konjonktivit tamamen geçene kadar kontakt lens kullanmamanızı, bunun yerine gözlük kullanmanızı önermekteyiz.
  6. Eğer gözünüzde adenoviral konjonktivit belirtileri varsa, hemen doktoruna başvurmanız virusun yayılmasını ve adenoviral konjonktivite bağlı kalıcı komplikasyonların oluşma riskini azaltır.

Adenovirus enfeksiyonları ve konjonktivit, çocuklarda yaygın görülür ve çok bulaşıcıdır. Enfeksiyon, gözyaşı, hapşırma, öksürme, yüzey teması veya hijyen kurallarının düzgün uygulanmaması gibi yollarla bulaşabilir. Çocuklar genellikle okullarda, oyun alanlarında veya gruplar halinde bulunan yerlerde enfeksiyona yakalanabilirler.

Çocuklarının hijyen kurallarına uyması ve ellerini gözlerine sürmemesi önerilmektedir. Ayrıca, hasta olan çocukların evde kalması, diğer çocukların enfeksiyona yakalanmasını önlemek için evde kalması önemlidir. Ebeveynler çocuklarında adenoviral konjonktivit belirtilerini görürlerse, hemen göz doktoruna başvurmaları önerilir.

Adenoviral konjonktivit  nasıl tedavi edilir?

Göz nezlesi çoğu hastada 1-2 hafta kendiliğinden geçer. Ancak çeşitli göz nezlesi tedavileri, hastalığın belirtilerinin daha hızlı düzelmesini ve kişinin iş veya öğrenim yaşamına daha hızlı dönebilmesini ve hastalığın diğer kişilere daha az bulaşmasını sağladığı için önerilmektedir.

Aşağıdaki tedaviler adenoviral konjonktivit (göz nezlesi) için kullanılabilir:

  • Antiviral damla veya jel tedavisi: Adenoviral enfeksiyonların hızlı iyileşmesini sağlamak ve kornea komplikasyonların görülme sıklığını azaltması amacıyla kullanılır.
  • Povidon iodin içeren göz damlaları: Antiviral etkileri nedeniyle damla şeklinde hazırlanarak göz doktoru tarafından hastanede hazırlanarak kısa süreli olarak kullanılabilir.
  • Gözyaşı damlaları: Gözdeki rahatsızlık hissini azaltmak ve göz yüzeyini nemlendirme amacıyla kullanılır.
  • Ilık kompres uygulaması: Göz kapaklarındaki ödemi azaltmak ve gözü sakinleştirmek amacıyla kullanılır.
  • Antibiyotikli damlalar: Gözde ikincil enfeksiyonların önlenmesi amacıyla kullanılır.
  • Steroidli damlalar: kornea tabakası belirtileri ve görme bulanıklığı varsa steroidli damlalar kullanılabilir

Adenoviral konjonktivitin yayılmasını önlemek için hijyen önlemlerine aşırı dikkat edilmelidir.

Eğer adenoviral konjonktivit belirtileriniz varsa göz doktorunuza başvurmanız önerilir. Belirtilerin şiddetine ve enfeksiyonun derecesine göre doktorunuz tarafından uygun tedavi seçeneği belirlenecektir. Erken tedaviyle, gözünüzdeki enfeksiyonun daha etkin ve hızlı tedavisi, virusun bulaşıcılığının azalmasını ve komplikasyonların önlenmesi sağlanacaktır.

Adenoviral konjonktivit, çoğu hastada 1-2 hafta içinde düzelir. Ancak bir grup hastada çeşitli komplikasyonlar oluşabilir.

  • Korneada leke oluşumu genellikle enfeksiyonu takiben 10-14 gün içinde gelişir ve buna bağlı görme netliğinde bozulma, ciddi görme kaybı ve rahatsızlık hissine neden olabilir. Tedavide steroidli göz damlaları ve siklosporin damla gibi inflamasyonu baskılayan damlalar kullanılır. Tedavi sonlandırıldığında korneadaki lekelerde tekrarlama ve görme azalması görülebilir. Tekrar damla tedavisi gerekebilir.
  • Kuru Göz adenoviral konjonktivitin ağır geçirildiği durumlarda hastalarda uzun dönemde ciddi kuru göz belirtileri ortaya çıkabilir.
  • Keratoüveit: Adenoviral konjonktivit, çok nadir olarak keratoüveit adı verilen tekrarlayıcı keratit ve üveite ve buna bağlı görme azlığı, ağrı ve gözde rahatsızlık hisisine neden olabilir.

Adenoviral konjonktivite bağlı kornea lekeleri tedavisi için göz doktorunuza başvurmanız önerilir. Tedavinin doğru ve etkili olması için belirtilerin şiddetine göre doktorunuz tarafından uygun tedavi seçeneği belirlenecektir.

KONJONKTİVİT (KIRMIZI GÖZ HASTALIĞI) BELİRTİLERİ NELERDİR?

Halk arasında kırmızı göz hastalığı olarak bilinen konjonktivitte göz veya gözlerde ortaya çıkan belirtiler şunlardır:

  • Bir veya her iki gözde kızarıklık
  • Göz kapaklarında şişme
  • Tek ya da her iki gözde kaşıntı
  • Gözyaşı üretiminin artması
  • Gözün içinde bir şey varmış gibi gözleri ovuşturma isteği
  • Çapak oluşturabilen ve sabahları gözleri açmayı engelleyebilen akıntı
  • Işığa duyarlılık
  • Alt göz kapağı içinde foliküller

KONJONKTİVİT NEDEN OLUR?

Kırmızı göz hastalığının nedeni kimyasal maddeler ile temas, kontakt lenste aşınma, göze giren yabancı cisimler, duman veya toz gibi iç/dış çevresel faktörler, mantar gibi enfeksiyon, parazit ve virüslerdir.  Havada uçuşan bir toz zerresi göz kapaklarının arasından geçerek konjonktivaya ulaşır. Veya bazı virüs tipleri, örneğin grip sonrasında mikrop konjonktivaya yerleşirse viral konjonktivit meydana gelir. Veya gözyaşının azalmasına bağlı kurumayla birlikte kapakların hareketinin yavaşlamasıyla gözün beyazındaki kızarıklığın artmasıyla kuru göze bağlı konjonktivite neden olabilir. Hepsine birden konjonktivit yani kırmızı göz hastalığı sınıfına girmektedir.

KONJONKTİVİT NASIL TEŞHİS EDİLİR?

Öncelikle hastanın detaylı anamnezi, şikayetleri göz hastalıkları uzmanı tarafından alınır. Konjonktivit göz doktorunun biyomikrokobik muayenesiyle teşhis edilebilir. Viral, bakteriyel ya da alerjik konjonktivit teşhisi yine doktor tarafından konulmaktadır. Eğer tanı doğru konulmazsa ve iyileşme sağlanmazsa gözde farklı komplikasyonlar çıkabilir.

KONJONKTİVİT NASIL TEDAVİ EDİLİR?

Tedavi viral, bakteriyel ya da alerjik konjonktivit türüne göre değişmektedir. Konjonktivitlerin kökeninde alerji olabilir, kuru göz olabilir, mikrobik, viral olaylar olabilir. Tedavisi mutlaka uzman göz doktorları tarafından yapılmalıdır. Konjonktivitin nedeninin ayırt edilmesi ve buna göre tedavinin düzenlenmesi önemlidir. Kaşıntıyla beraber olan kızarıklık alerjiye bağlı konjonktivit olabilir. Alerjik konjonktivitin tedavisinde göz damlalarıyla alerjinin yaptığı kaşıntı ve kızarıklığın ortadan kaldırılması gerekir.

Eğer kuru göz nedeniyle tahriş meydana gelen bir konjonktivit varsa suni gözyaşı damlaları ile tedavi edilip göz yüzeyinin nemlendirilmesi gerekir. Bakteriyel konjonktivit varsa bunu hangi etkinin yaptığı, bu etkinin saptanması gerekirse gözden sürüntü alınıp etken madde saptanabilir, uzman göz hekimi tarafından gereken antibiyotiklerle tedavi yapılmalıdır. Eğer tedavi olunmazsa konjonktivit yerleşip tekrarlar. Konjonktivitleri tedavi ederken kirpik diplerinin hijyeninin de sağlanması gerekmektedir. Konjonktivit damla ve çeşitli pomatlarla tedavi edilir. Konjonktivit reçete edilen ilaçlarla kolaylıkla tedavi edilmektedir.

KONJONKTİVİTTEN NASIL KORUNULUR?

Eller gözle temas ettirilmemelidir. Çevrede hasta birisi varsa onun eşyaları, örneğin makyaj malzemeleri, havlu gibi kişisel eşyaları asla kullanılmamalıdır.